In Parijs bespeur ik liefde voor getallen. De metrolijnen worden aangeduid met nummers, geen letters. Ter vergelijking, in Stockholm en Wenen zie je eerst een letter en dan pas een nummer, in London gebruiken ze echte namen. Verder is Parijs getalsmatig ingedeeld, een spiraal die van het 1e tot en met het 20e arrondissement loopt. Een van mijn favoriete terrasjes in het 9e heet 17.45, dat is de tijd waarop ze opengaan. Mijn vaste bakker heet 140, dat is het huisnummer. In een oude fabriek vlakbij zit een supergrappig cultureel centrum, onder de naam 104. Bij mij in de straat zit Atelier 44. Getallen en namen.
Als we dan toch bezig zijn. Even tellen in het Frans: wanneer je goed luistert hoor je dat er wordt doorgeteld naar Soixante (zestig). En dan verder alsof de zestig de nieuwe nul is. Wij tellen natuurlijk ook verder, maar zestig-en-elf, zestig-en-twaalf et cetera kennen we toch echt niet. Wij stoppen bij zestig-en-negen om dan door te gaan vanaf zeventig. In de gesproken Franse taal hoor je kortom een zestigtallig stelsel. Dat op zich gaat al heel ver terug in de tijd. Sterker nog, iemand hier beweerde bout dat het Frans het eigenlijke Latijn is – zo oud.
Ik ben geen taalkundige. Maar als je bedenkt dat het getal 60 een veelvoud van 12 is, dan zie je ineens heel veel historie in die gesproken getallen. In een ver verleden waren de 12-vouden feitelijk de standaard. Denk aan een dozijn, eieren worden nog altijd per 12 verkocht. De klokeenheden bevatten 60-tallen en het jaar bevat 12 maanden. En zo verder. Met de getallen 12 en 60 blijk je feitelijk gemakkelijker te kunnen rekenen – tenminste zonder de moderne rekenmachine.
Toch even terug naar Parijs. Voor de duidelijkheid, er wordt wel degelijk gerekend in het tientallige stelsel. Dat is aan het einde van de 18e eeuw in Parijs ingevoerd door de Academie van Wetenschappen. Dus wanneer er getallen geschreven worden, dan zijn het de getallen van het tientallige stelsel.
Toeval of niet, voor de bakker maakt het niet uit, die rekent met 12 euro voor 10 broden.